29 Haziran 2010 Salı

Adana Tarihsel Kentler







adana-antik-kent SAR HİEROPOLİS COMANAX AYAŞX GASTABALA HİEROPOLİSX GİNDARUSX MAĞARSOSX MOPSUHESTİA MİSİSX SİRKELİX SAR HİEROPOLİS COMANAYumurtalık (Ayaş) ilçesi yakınındaki antik bir kent kalıntısıdır. Burada Kestanbol Kalesi, surlar, sağlam kalabilmiş kıyı kulesi, tapınak, su kemerleri, sütunlu yol, saray kalıntıları, yan yüzlerinde medüze ve çeşitli süslemeler bulunan lahitler, bir de kıyıya yakın küçük bir kale bulunur. Kıyıdaki gözetleme kulesini 1536′da Kanunî yaptırmıştır. Kule kapısında, hicri 943 (İS 1536) tarihli ve sülüs yazılı bir yazıt vardır.

GASTABALA ( HİEROPOLİS )
Osma­niye İlçesinin Bahçe Köyü yakınlarındadır. Hititler ve Asurlardan kalma eski bir yerleşme yeridir. Buraya Romalılar, Hieropolis, Bi­zanslılar Gastabala, Haçlılar Boudin, Türkler de Bodrum derlerdi.
Sarp bir tepede, yıkık kale içerisinde Romalılardan kalma bir kilise, su sarnıçları ve bazı yapılar bulunmaktadır. Kalenin etekle­rinden güneye doğru 4 km’lik bir alana ayılan antik kenTte, Roma dönemi kalıntıları görülür: Bunlar, tapınak, hamam, akropol, mermer parkelerle döşeli cadde, mermer sütunlar, tiyatro, nekropol (yeraltı mezarlığı), Hitit ve Roma yazıtları, saray, darphane, ayrıca şarap, sabun ve zeytinyağı yapımevleridir.
GİNDARUS
Bahçe İlçesine bağlı Haruniye Bucağfnın 1 km güneyinde, Hacılar Köyündedir. Geçmişi Hititlere kadar uzanan eski bir yerleşim yeridir. Asurlular Hititleri yenince, kenti yakıp yıkmışlardır. İÖ VIII. yy’da Asurlular burayı onarmış. adını da “Bersara” olarak değiştirmişlerdir. Bersara, Perslerin eline geçince “Dana”, İssus Sava­şından sonra Selökidlerin eline geçince “Telanissus”, Romalıların egemenliği altına girince de “Tarutia” (LydiaAudia) adlarını almıştır. Bu eski kentin kalıntıları Hacılar köyünün kuzeyinde ve batısında geniş bir alana yayılmaktadır. Kuzeydoğuda da Semai Kalesi dış surlarının ve bazı yapılarının kalıntıları vardır.MAĞARSOS

Karataş İlçesinin 5 km güneybatısında, fenerin bulunduğu yamaçta­dır. Günümüzde “Dört Direkli” adı ile tanınan eski bir liman kentidir.
Kentin üç yanı denizle, kuzeyi de surlarla çevrilidir; İÖ 1000′de Kilikya’nın en önemli liman kentlerinden biri olmuştur. Limana bakan yerde bir kalesi vardır. Denize inen doğu yamacında bir tiyatro, Pers seferinde Büyük İskender’in kurbanlar kestiği “Athena Tapınağı”, “Sen Nicola” adlı küçük ve kubbeli bir kilise, hamam, sarnıç ve lahit kalıntıları bulunmaktadır.
MOPSUHESTİA ( MİSİS )

Adana’nın 27 km doğusunda, Ceyhan kıyısında, bugün Yakapınar’ın olduğu yerde kurulmuştur. Mopsuhestia Hitit, Roma, Memlûk ve Ramazandğlu dönemlerinde de yerleşim yeri idi. Kilikyalı kahraman Mopsos, Troya Savaşından (İÖ 1182) bir yıl sonra, kenti tümüyle onanmıştır. Buraya, Hititler döne­minde, Pahora (Pahru), Hellenistik çağda, Kilikyalı kahraman “Mopsos’un Yurdu” anlamına gelen Mopsuhestia denmekteydi. Selökidler döneminde, adı bir ara, Selösi diyedeğiştirilmişse de yine Mopsuhestia denmiş­tir. Kente Misis adını Araplar takmıştır. Bugünkü adı Yakapınar’dır.
Misis, ilk ve orta çağlarda büyük bir kentti. Ekonomik öneminden dolayı Persler burayı bir merkez olarak kullanmışlardır. Ortaçağda bir süre başpiskoposluk merkezi oldu ve Hitit, Roma, Bizans, Ramazanoğulları ve Osmanlı yönetimine kadar korundu. Dört bin yıl süresince ve özellikle Ortaçağ’daki bir yer sarsıntısından sonra pek çok yapıt yok olmuştur. 19501961 arasında burada İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Bölümünden Prof. Teodor Bossert yönetiminde kazılar yapılmıştır. Kazı buluntuları Adana Bölge Müzesinde sergilenmektedir.

Irmağın kuzeybatısındaki köprüden 200 m uzaklıktaki sırtta surlar içinde iç kale (akropol), saray, Roma İmparatoru II. Hadrianus’un yaptırdığı tiyatronun basamak lan, sahne kısmından iki friz parçası Adana Bölge Müzesindedir. Ceyhan Irmağı üzerinde IV. yy’da Bizans İmparatoru Flavius Julius Constantinus’un yaptırdığı 9 gözlü Misis Köprüsü, köprü yakınında höyük, yer mozaikleri bozulmamış olan Roma bazilikası, kuzeydoğudan gelen su yolu kemerleri, stadyum, hamam, Misis Kervansarayı kalıntı­ları bulunmaktadır.
SİRKELİ
Adana Ceyhan yolu üzerinde, Ceyhan kasabasının 6 km güneybatısındaki Sirkeli Köyünde bir höyüktür. Hititlerden kalma eski bir yerleşim yeridir. Adana kenti içindeki Tepebağ Höyüğünden sonra, Çukur­ova’nın en büyük höyüğüdür.

Höyüğün Ceyhan Irmağına bakan kuzey kayalıklarında Hitit Kralı Muvattali’nin kabartması vardır. Bu kabartmadan, Mısır Firavunu II. Ramses’e karşı Kadeş Savaşına giden kralın Ceyhan Irmağını buradan geçtiği, yapıtın da İÖ 1286′dan kalma olduğu anlaşılmaktadır.
Gezmek için ideal bir yer olduğu düşüncesindeyim. Şahsen.

SAR ( HİEROPOLİS—COMANA )


Tufanbeyli (Mağara) ilçesinin 20 km kuzeydoğu­sunda. Kayseri il sınırının birkaç kilometre güneyindeki Şarköy’dedir. Hitit, Roma, Bizans ve Ermeni Krallıkları dönemlerini yaşamış eski bir yerleşim yeridir. Hititler döneminde dinsel merkezdi. Hitit anatanrıçası MağdaMater için düzenlenen törenlerin en büyüğü burada yapılırdı. Romalılar döne­minde, Hieropolis ve Comana adları ile tanınırdı. Türkler kent kalıntılarına “Sar” adını vermişlerdir. Burada yapılan kazılar, özellikle, Hitit tarihini aydınlatmıştır. Roma­lılardan kalma yapıtlar oldukça sağlam durumdadır. Roma tiyatrosu, 1945′te düşen bir yıldırımla kubbesi yıkılan sonra da büyük taşlarla onarılan Bizans Kilisesi, tümüyle yıkılmış Ana Tanrıça Tapınağının bitki motifleriyle süslü Alakapısı, hiyeroglif yazıtlar,sütunlar ve yapı kalıntıları, kayalıklarda barınaklar ve kaya mezarları da hâlâ durmaktadır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder